Podstawowe informacje

Zadania realizowane przez gminy w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej, postępowania wobec osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domową reguluje  ustawa z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz. U z 2021 r. poz. 1249, z 2023 r. poz. 535, poz. 289).

Przepisy ustawy stosuje się także w przypadku zagrożenia przemocą domową oraz w przypadku podejrzenia stosowania przemocy domowej.

Przemoc domowa to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:

• narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia;
• naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną;
• powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę;
• ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej;
• istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Przez osobę doznającą przemocy domowej należy rozumieć:

• małżonka, także w przypadku gdy małżeństwo ustało lub zostało unieważnione, oraz jego wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków;
• wstępnych i zstępnych oraz ich małżonków;
• rodzeństwo oraz ich wstępnych, zstępnych i ich małżonków;
• osobę pozostającą w stosunku przysposobienia i jej małżonka oraz ich wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków;
• osobę pozostającą obecnie lub w przeszłości we wspólnym pożyciu oraz jej wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków;
• osobę wspólnie zamieszkującą i gospodarującą oraz jej wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków;
• osobę pozostającą obecnie lub w przeszłości w trwałej relacji uczuciowej lub fizycznej niezależnie od wspólnego zamieszkiwania i gospodarowania;
• małoletniego.

Przez osobę doznającą przemocy domowej należy także rozumieć małoletniego będącego świadkiem przemocy domowej wobec osób wymienionych powyższej. 

Przez osobę stosującą przemoc domową należy rozumieć:

• osobę pełnoletnią, która dopuszcza się przemocy domowej.

Do zadań własnych gminy należy w szczególności tworzenie gminnego systemu przeciwdziałania przemocy domowej, w tym:

• opracowanie i realizacja gminnego programu przeciwdziałania przemocy domowej i ochrony osób doznających przemocy domowej;
• prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej w szczególności poprzez działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą domową;
• zapewnienie osobom doznającym przemocy domowej miejsc w ośrodkach wsparcia;
• tworzenie zespołów interdyscyplinarnych.

Zespół Interdyscyplinarny powołuje wójt, burmistrz albo prezydent miasta.

W skład Zespołu Interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele: jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty, ochrony zdrowia, organizacji pozarządowych, kuratorzy sądowi. 

W skład Zespołu Interdyscyplinarnego mogą także wchodzić przedstawiciele Żandarmerii Wojskowej, prokuratorzy oraz przedstawiciele innych podmiotów, niż określone powyżej, działających na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej.

Procedura „Niebieskie Karty”.

Podejmowanie interwencji w środowisku odbywa się na podstawie procedury "Niebieskie Karty" i nie wymaga zgody osoby doznającej przemocy domowej ani osoby stosującej przemoc domową.

Procedura "Niebieskie Karty" obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli podmiotów wymienionych powyżej, w związku z uzasadnionym podejrzeniem stosowania przemocy domowej.

Grupy diagnostyczno-pomocowe.

Powoływane są przez Zespół Interdyscyplinarny, do ich zadań należy m.in.:

• dokonanie, na podstawie procedury "Niebieskie Karty", oceny sytuacji domowej osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domową;
• realizacja procedury "Niebieskie Karty" w przypadku potwierdzenia podejrzenia wystąpienia przemocy domowej, zwłaszcza w sytuacji wystąpienia ryzyka zagrożenia życia lub zdrowia;
• realizacja działań w stosunku do osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domową; 
• monitorowanie sytuacji osób doznających przemocy domowej, a także zagrożonych wystąpieniem przemocy domowej, w tym również po zakończeniu procedury "Niebieskie Karty";
• występowanie do Zespołu Interdyscyplinarnego z wnioskiem o skierowanie osoby stosującej przemoc domową do uczestnictwa w programach korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc domową albo w programach psychologiczno-terapeutycznych dla osób stosujących przemoc domową;
• występowanie z wnioskiem do Zespołu Interdyscyplinarnego o  złożenie zawiadomienia o popełnieniu przez osobę stosującą przemoc domową wykroczenia, o którym mowa w art. 66c ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń, w przypadku niestosowania się do obowiązków przez osoby skierowane do uczestnictwa w programach korekcyjno-edukacyjnych lub programach psychologiczno-terapeutycznych.  

W skład grupy diagnostyczno-pomocowej wchodzi pracownik socjalny jednostki organizacyjnej pomocy społecznej oraz funkcjonariusz Policji.
W skład grupy mogą także wchodzić:  pracownik socjalny specjalistycznego ośrodka wsparcia dla osób doznających przemocy domowej, asystent rodziny, nauczyciel wychowawca będący wychowawcą klasy lub nauczyciel znający sytuację domową małoletniego, osoby wykonujące zawód medyczny, w tym lekarz, pielęgniarka, położna lub ratownik medyczny, przedstawiciel gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, pedagog, psycholog lub terapeuta, zawodowy kurator sądowy lub społeczny kurator sądowy.
W sprawach żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową, stosujących przemoc domową w skład grupy diagnostyczno-pomocowej wchodzi także żołnierz Żandarmerii Wojskowej lub inna osoba wskazana przez przełożonego osoby stosującej przemoc domową lub jej przełożony.
W skład grupy diagnostyczno-pomocowej mogą wchodzić również przedstawiciele innych podmiotów działających na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej, w zależności od potrzeb i konieczności dokonania oceny sytuacji oraz zaplanowania pomocy.

Przetwarzanie danych osobowych, zachowanie poufności informacji i danych.

Członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego oraz grup diagnostyczno-pomocowych w zakresie niezbędnym do realizacji zadań wynikających z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej,  przetwarzają dane osób doznających przemocy domowej, osób stosujących przemoc domową, innych osób wspólnie zamieszkujących lub wspólnie zamieszkujących i gospodarujących z osobą stosującą przemoc domową, osób zgłaszających podejrzenie stosowania przemocy domowej oraz świadków przemocy domowej. 

Członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego oraz grup diagnostyczno-pomocowych są obowiązani do zachowania poufności wszelkich informacji i danych, które uzyskali przy realizacji zadań wynikających z ustawy o przemocy domowej. Obowiązek ten rozciąga się także na okres po ustaniu członkostwa w zespole interdyscyplinarnym oraz w grupach diagnostyczno-pomocowych.

Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy domowej Gminy Miejskiej Wałcz został powołany Zarządzeniem Nr 0050.1.135/2023 Burmistrza Miasta Wałcz z 15.09.2023 r.

Siedzibą Zespołu jest siedziba Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wałczu, ul. Nowomiejska 4, 78-600 Wałcz.

Dane teleadresowe:
tel. MOPS Wałcz 67 2580065
tel. komórkowy 608 593 185

adresy e-mail: przewodniczacy.zi@mopswalcz.pl;  interdyscyplinarny@mopswalcz.pl